Name: Emma
Released: 2020-02-28

Niewielu autorów w historii literatury cieszy się taką pozycją, jaką ma do dziś Jane Austen, której powieści, a zwłaszcza komedie, należą do klasyki gatunku, a zarazem cieszą się nieśmiertelnością m.in. dzięki wciąż powstającym nowym ekranizacjom.
„Emma” została opublikowana w 1815 roku jako czwarta powieść Austen i jako ostatnia wydana za życia autorki. W momencie wydania książki wielkim sukcesem cieszyły się m.in. „Rozważna i romantyczna”, „Duma i uprzedzenie” oraz „Mansfield Park”. Ale to właśnie „Emma” uważana jest przez wielu za arcydzieło Jane Austen.
Silna osobowość, niezaprzeczalny urok i czar Emmy, a także sytuacje, do których doprowadzają jej intrygi, to tylko niektóre przyczyny ogromnej popularności książki. Inne – być może nie mniej ważne – to choćby pełnokrwiste postacie, z którym łatwo utożsamić się czytelnikowi/widzowi, oraz – przede wszystkim – humor.
- Historia Emmy jest fantastyczna dlatego, że ona sama jest fantastyczna, to opowieść o kimś, kogo możemy nazwać „królową balu” – mówi producent Graham Broadbent – Myślę, że to jedna z najlepszych powieści Jane Austen, ponieważ główna postać nie jest kimś, przy kim czujesz się komfortowo. Aż do momentu, w którym jednak poznajemy ją lepiej i zaczynamy ten komfort odczuwać. „Emma” to klasyk, dlatego zasłużyła, by młodzi ludzie ją poznali, bo chociaż jest tym klasykiem, to jest zarazem niezwykle współczesną historią.
Tim Bevan z Working Titles: – Zawsze czułem, że to, co stworzyła Jane Austen, jest czymś, do czego warto sięgać możliwie często. Emma jest postacią niezwykłą, ponieważ stoi za nią młodość i wszystko, co z nią związane. Intryguje, mąci, wtrąca się, bo jest przekonana, że jej wolno. Wie, że jest niesamowicie pewna siebie, podczas gdy tak naprawdę taka nie jest. Dlatego jej historia jest tak zabawna – jako człowieka i jako kogoś, kto czeka na miłość, myśląc, że jej nie chce. Czuliśmy, że w naszych czasach jest miejsce na taką postać.
Aby przenieść powieść Austen na wielki ekran, producenci zwrócili się z prośbą o stworzenie scenariusza do Eleanor Catton, laureatki Man Booker Prize za 2013 rok. – Kochałam „Clueless” (współczesna wariacja na temat „Emmy” z 1995 roku), widziałam też wiele ekranizacji „Emmy”, ale prawdę mówiąc, nigdy nie przeczytałam książki – mówi Catton – Teraz przeczytałam tę powieść z pięć czy sześć razy. I z każdą lekturą zakochiwałam się w niej coraz bardziej. Fabuła jest jak rozgrywka w szachy, wielowymiarowa, a do tego ta historia jest po prostu głęboko ludzka, a przy tym tak bezwstydnie zabawna. Myślę, że to najlepsza anglojęzyczna powieść ever.
Nie oznacza to jednak, że prace nad scenariuszem szły jak z płatka, bowiem to, co w powieści nie przeszkadza, w filmie zaburza fabułę. I tak, niektóre postaci w powieści pojawiają się dopiero w połowie. W książce to nie przeszkadza, ponieważ możemy o nich czytać, nawet jeśli jeszcze nie pojawiły się „fizycznie”, tak jest na przykład z jedną z kluczowych postaci, Frankiem Churchillem. – Na ekranie to już jednak przeszkadza, ponieważ film jest medium wizualnym – mówi Eleanor Catton – Musiałam znaleźć sposób, by wszystko w filmie było wiarygodne. Podobnie było ze skomplikowanymi relacjami między postaciami.
Catton zależało również na uwypukleniu przyjaźni między młodymi kobietami, która jest w centrum całej opowieści, i pokazania jej jako równoważną z innymi relacjami. – Czułam, że przyjaźń Emmy z Harriet jest ważna i nie może być jedynie tłem dla miłosnej historii. Czułam również, że film powinien być naprawdę zabawny, by oddać sprawiedliwość książce – mówi scenarzystka.
Autumn de Wilde, reżyserka: – Myślę, że zawsze jest czas na Jane Austen, ona jest ponadczasowa. Postaci, jakie stworzyła, są głęboko ludzkie, ikoniczne, tak bliskie nam wszystkim, że dystans czasu, w którym dzieje się akcja, po prostu znika. To wszystko, co dzieje się na kartach jej powieści jest równie aktualne dziś. Przecież wszyscy jesteśmy głupi w miłości.
Podobnie jak scenarzystce, również de Wilde zależało, by film był przede wszystkim zabawny. – Wyeksponowała to, co w powieści najzabawniejsze – całą tę komedię pomyłek, wszystkie te elementy, które mogą wydać się ekstremalnie niewłaściwym zachowaniem postaci – mówi producent Graham Broadbent – Filmem, do którego się odwoływała, jest klasyk „Drapieżne maleństwo”. To wszystko sprawiło, że kiedy tylko zaczynamy oglądać „Emmę”, niemal od razu myślimy „Ok, wchodzę w to”.
Anya Taylor-Joy objawiła się światu w 2015 roku główną rolą w nieoczywistym dramacie/horrorze „The Witch”. Z miejsca zwróciła uwagę krytyków i znawców kina na całym świecie jako niezwykle utalentowana aktorka. Dlatego, kiedy reżyserka Autumn de Wilde rozważała, kto mógłby sportretować na wielkim ekranie Emmę, Taylor-Joy była na szczycie listy. – Emma to nie jest zwykła postać – mówi reżyserka – Ona naprawdę musi zachowywać się nieznośnie, abyśmy mogli dostrzec jej przemianę. Jest nieposkromiona, nieujarzmiona, dopiero z czasem odnajduje serce. A Anya to aktorka przede wszystkim niezwykle inteligentna. Potrafi zagrać antybohaterkę, nie odstręczając od niej publiczności.
Kiedy de Wilde i Taylor-Joy spotkały się w Nowym Jorku, od razu poczuły silną więź. – To było organiczne – mówi młoda aktorka – Jestem trochę kosmitką, więc szybko wyczuwam ludzi. Poczułam jej energię od razu, kiedy się uściskałyśmy.
- Emma jest piękna, mądra i bogata i wie to wszystko o sobie – mówi Taylor-Joy – Nikt nigdy niczego jej nie odmawia, jest zepsuta i rozpieszczona. Cały świat wydaje jej się jej własnym domkiem dla lalek, w którym to ona może rządzić, przesuwać postaci, pociągać za sznurki. Czasem naprawdę nie zdaje sobie sprawy, że bywa okrutna. Łatwo ją urazić, łatwo zranić, czego nie może znieść. Kiedy ktoś naciśnie jej na odcisk, kiedy choćby niechcący sprawi, że nie jest w centrum zainteresowania, kąsa. Bezlitośnie i celnie.
Ale „Emma” to nie tylko Taylor-Joy, to także niezwykła obsada składająca się z aktorskich legend. Autumn de Wilde: – Od zawsze fascynowała mnie brytyjska Nowa Fala, której gwiazdami byli Bill Nighy oraz Miranda Hart – dziś legendy brytyjskiego kina, które również zobaczymy na ekranie.